Περίληψη: Σήμερα το ελληνικό κράτος βρίσκεται παγιδευμένο σε έναν αρνητικό φαύλο κύκλο της παράνομης μετανάστευσης και μαζικής εισόδου προσφύγων. Όμως, αν ακολουθηθεί μια πιο συνετή εθνική πολιτική με δομικές αλλαγές στην Πολιτική Εθνικής Ασφαλείας, τότε η Ελλάδα μπορεί να βγει από το τέλμα. Σε κάθε περίπτωση οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις μπορούν να αναλάβουν περιορισμένες αστυνομικές εξουσίες να περιπολούν παραμεθόριες περιοχές της χώρας για να καταπολεμήσουν το πρόβλημα των παράνομων μεταναστών.
Η μετανάστευση μεγάλου αριθμού ανθρώπων είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, καθώς μπορεί να γίνει αντιληπτό ακόμη και με μια φευγαλέα ματιά στην πρόσφατη διεθνή επικαιρότητα. Θα διαπιστώσουμε ότι εκατοντάδες χιλιάδες χριστιανοί εγκατέλειψαν το Σουδάν, από τη Συρία φεύγουν προς το Λίβανο και οι μεταναστευτικές ιστορίες συνεχίζουν με τους μουσουλμάνους μετανάστες Κούρδους, Πακιστανούς, Αφγανούς, Αφρικανούς στην Ευρώπη και τους ισπανόφωνους μετανάστες στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εδώ στην Ελλάδα, υπάρχουν αρκετές φωνές που έχουν την τάση να δείχνουν συμπάθεια για τα δεινά των μεταναστών, ενώ υπάρχουν και πολλοί που εκφράζουνε έντονη ανησυχία και σκεπτικισμό. Είναι δίκαιο να πούμε ότι αυτή η σύγκρουση για το θέμα της μετανάστευσης, δημιουργεί μια τάση σε ορισμένους κύκλους να υπερτονίζουν τα δικαιώματα μιας προϋπάρχουσας κοινότητας προκειμένου να αποκλείσουν τους νεοεισερχόμενους. Κύριο σημείο μου σε αυτό το άρθρο δεν είναι η σύγκρουση, που είναι απολύτως κατανοητή, αλλά η τάση να τονίσει τη δύναμη του κράτους για τον έλεγχο της μετανάστευσης.
Τώρα βέβαια ο άνθρωπος είναι ένα κοινωνικό ζώο που ζει, αναπτύσσεται και ευημερεί μέσα σε κοινότητες. Αυτές οι κοινότητες έχουν το φυσικό δικαίωμα να καθιερώσουν ένα κοινό σκοπό, την προστασία και την προώθηση του κοινού καλού, με τρόπους που δεν θα ενοχλούν τις δραστηριότητες των υπολοίπων. Αλλά μπορεί μια κοινότητα εντός ορισμένης γεωγραφικής περιοχής να θεωρεί τον εαυτό της ως τη μόνη που πραγματικά διαθέτει την απεριόριστη εξουσία πάνω στο έδαφος, και μπορεί να αποκλείσει τους άλλους. Δεν υπάρχει βέβαια φυσικό δικαίωμα κανενός προσώπου ή ομάδας προσώπων, να ελέγχει μια συγκεκριμένη περιοχή, ως μοναδικοί κληρονόμοι αυτής. Αυτό σημαίνει σεβασμός των κοινοτήτων και όλων μαζί στη νόμιμη κυβέρνηση του κράτους.
Αυτό το “αξίωμα κρατικής εξουσίας” δεν είναι ούτε παράλογο ούτε και επικίνδυνο. Οι νόμιμοι μετανάστες μπορούν να έχουν το βασικό δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας, να μοιράζονται τη ζωή της κοινότητας, να βρουν τρόπους για τον εαυτό τους και τις οικογένειες τους να ευημερήσουν, αλλά και να υποχρεούνται στη κείμενη νομοθεσία του κράτους που φιλοξενούνται.
Η χώρα μας αντιμετωπίζει μια δυσανάλογη με τις δυνατότητες της εισροή παρανόμων μεταναστών και προσφύγων, πολλοί θα εισηγούντο ακόμη και τη χρησιμοποίηση των ενόπλων δυνάμεων για να ανακόψουν αυτή τη ροή. Από την πρώτη στιγμή που έγινε ορατό το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης σε πολλές περιπτώσεις, αρχικά κυρίως λόγω έλλειψης μέσων από τους αρμοδίους φορείς, τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ), που έχουν εκπαιδευτεί μόνο για τις παραδοσιακές στρατιωτικές συγκρούσεις, βρέθηκαν αντιμέτωποι με το αναφερόμενο πρόβλημα ασφαλείας.
Ωστόσο οι αποστολές εκείνες είχαν καθαρά βοηθητικό χαρακτήρα και από κοινού μαζί με την αστυνομία και το λιμενικό σώμα ενεπλάκησαν σε περιπολίες, τόσο σε χερσαίες όσο και θαλάσσιες περιοχές για την αναχαίτιση και καταστολή της παράνομης μετανάστευσης και περισυλλογής προσφύγων. Σήμερα ο “κόμπος έφτασε στο κτένι”, οι τάσεις δείχνουν τη δραματική εθνική αλλοίωση που έχει υποστεί η χώρα μας και πλέον είναι γνωστό “στους παροικούντες στην Ιερουσαλήμ”, το εντεινόμενο πρόβλημα της διεθνούς μετανάστευσης.
Η αυξανόμενη εξάρτηση από τις ένοπλες δυνάμεις από πολλές κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της μετανάστευσης ή των προσφύγων προτείνουν μέτρα έκτακτης ανάγκης και θεμελιώδεις αλλαγές για την πιθανότητα χρησιμοποίησης των ένοπλων δυνάμεων τους κατά τις επόμενες δεκαετίες.
Με την πρώτη ματιά η μετανάστευση, μπορεί να θεωρηθεί ως φαινόμενο κοινωνικό ή οικονομικό, όμως προβάλλεται ολοένα και περισσότερο από πολλά έθνη που τα αφορούν ως πρόβλημα ασφάλειας, χαρακτηρίζοντας την παράνομη μετανάστευση, η οποία είναι και μαζική ως τρέχουσα ή εν δυνάμει απειλή για την εθνική ασφάλεια.
Ας παρατηρήσουμε το τι γίνεται εκτός των συνόρων μας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, επίσημα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και η ακτοφυλακή έχουν δηλώσει κατά καιρούς, ότι ενδεχόμενη μαζική μετανάστευση από το Μεξικό, την Κούβα ή η διακίνηση λαθρομεταναστών από την Καραϊβική, συνιστά απειλή για την εθνική ασφάλεια της Αμερικής. Επίσης, κέντρα λήψεως αποφάσεων στη Δυτική Ευρώπη, εν τω μεταξύ, έχουν αναφέρει ότι η μαζική μετανάστευση από τη Βόρεια Αφρική θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την περιφέρειά τους.
Ως αποτέλεσμα, πολλά κράτη αναπτύσσουν στρατιωτικές δυνάμεις για να αποτρέψουν τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, πριν από την άφιξή τους.
Για παράδειγμα, στη Μαλαισία, δόθηκαν πρόσφατα στο στρατό περιορισμένες αστυνομικές εξουσίες να περιπολούν παραμεθόριες περιοχές της χώρας για να καταπολεμήσουν το πρόβλημα των παράνομων μεταναστών. Η Ιταλία έχει αναπτύξει στρατεύματα κατά μήκος της ακτογραμμής της Αδριατικής για να αποφευχθεί η εισροή των παράνομων μεταναστών από την Αλβανία και από άλλες χώρες. Ομοίως, η Νότιος Αφρική έχει τοποθετήσει εκατοντάδες στρατιώτες στα σύνορα με τη Μοζαμβίκη και τη Ζιμπάμπουε για να εξουδετερώσει την παράνομη είσοδο στη χώρα.
Αλλά εκτός από τη χρήση των ΕΔ για την καταπολέμηση των λαθρομεταναστών στα σύνορα, πολλές χώρες στηρίζονται στα στρατιωτικά μέσα για τον επαναπατρισμό των μεταναστών.
Η Γαλλία και η Ισπανία παλινόστησαν διάφορες ομάδες παράνομων μεταναστών με τη χρήση στρατιωτικών αεροσκαφών. Η κυβέρνηση της Μαλαισίας απέλασε βιετναμέζους πρόσφυγες, με χρήση πολεμικών πλοίων. Πιο πρόσφατα, η Τανζανία έχει αποστείλει στρατιωτικές δυνάμεις για να οδηγήσουν πρόσφυγες από τη Ρουάντα πίσω στην πατρίδα τους.
Στην πατρίδα μας εκτιμώ ότι δικαιολογείτε πλέον η χρήση των ΕΔ σε θέματα μετανάστευσης και προσφύγων λόγω της υλικοτεχνικής γνώσεως που συνεπάγεται τη διαχείριση μεγάλων ομάδων ατόμων, κατόπιν εξασκήσεως αυτών σε μεθόδους αντιμετώπισης μετανάστευσης. Ισχυρίζομαι, ότι μπορούν οι ΕΔ οικονομικότερα, να δημιουργήσουν σε μια ικανοποιητική κλίμακα και με ρυθμό που δεν είναι δυνατό να δημιουργηθούν από άλλους κυβερνητικούς οργανισμούς, τα κέντρα υποδοχής και κράτησης παράνομων μεταναστών τα οποία η συντριπτική πλειοψηφία των ελλήνων τα θεωρεί απαραίτητα. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επιλύουν από μόνα τους το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης στην χώρα.
Επιπλέον, επειδή η διαδικασία απόδοσης ασύλου στην Ελλάδα, ώστε να επαναπροωθούνται άμεσα εκείνοι που δεν δικαιούνται άσυλο, εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά χρονοβόρα και αναποτελεσματική, με τη συνεχή παρουσία τους τα στελέχη των ΕΔ μπορούν να παράσχουν την αποτροπή της εκρηκτικής κατάστασης της παρανόμου εισόδου από τα σύνορά μας, καθώς η παρουσία των ενόπλων στρατιωτών θα εμποδίσει τις κινήσεις των λαθρεμπόρων και θα τους στερήσει από τη δυνατότητα εκφοβισμού ή και σωματικής βαναυσότητας κατά των μεταναστών.
Πέρα από τη στρατιωτική παρουσία, υπάρχουν ανησυχίες που απορρέουν από τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τι θα συμβαίνει όταν οι νέοι στρατιώτες, δείξουν υπερβάλλοντα ζήλο; Επίσης έχουν εκπαιδευτεί μόνο για αντιμετώπιση πολεμικής σύρραξης, και ξαφνικά θα τους ζητήσουμε να αντιμετωπίσουν την εισροή μεταναστών.
Είναι σαφές ότι η στρατιωτική ανάμειξη σε θέματα μετανάστευσης και προσφύγων είναι μια υπόθεση εργασίας, πολύπλοκη. Όσο όμως μεγαλώνει το μέγεθος της διεθνούς μετανάστευσης στον κόσμο, το οποίο οφείλεται σε παράγοντες όπως η αύξηση του πληθυσμού, η ανεργία από τις χώρες προέλευσης οι αυξανόμενες οικονομικές διαφορές μεταξύ των κρατών και οι ένοπλες συρράξεις, έχουμε προκληθεί λόγω της αυξανόμενης πίεσης να “κάνουμε κάτι.
Σκέφτομαι κυρίως την αδυναμία του έλεγχου αυτών των μαζικών μεταναστεύσεων, που οι γεωπολιτικές αλλαγές τείνουν να τις κάνουν αναπόφευκτες. Το κράτος μας πρέπει με κάποιο τρόπο να έχει πλήρη εξουσία για το θέμα. Ας ρίξουμε μια ματιά πίσω στο χρόνο, όχι πολύ μακριά αλλά λίγο πιο πέρα από την τρέχουσα πολιτιστική μυωπία μας
Τελικά είναι απαραίτητο να ληφθούν δομικής φύσεως μέτρα τα οποία να συνδυαστούν με μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική για την μετανάστευση αφού πλέον το πρόβλημα έχει πάρει διαστάσεις εθνικής ασφαλείας.
Demetrios Tsailas, General Director, Strategy International, Copyrights 2011-2015,
All rights reserved, title and content. No duplication unless there is written consent of the author.
DISCLOSURE
All written content of this article on this site is the exclusive copyright property Strategy International (SI) Ltd and the author who has written It. No use can be made unless there is a written prior request and consent by the author and company. Requests can be made at [email protected]