Οι κινήσεις της Τουρκίας αποτελούν μέρος της μακροχρόνιας στρατηγικής και τακτικής της Τουρκίας για πολιτική και στρατιωτική παρουσία θαλασσίως, χερσαίως και εναερίως, στο σύνολο της Μεσογείου. Η συνεχής προσπάθεια για μια «αποσταθεροποίηση» ή αποσταθεροποιημένη ζώνη εντός του Αιγαίου ή της νότιο-ανατολικής Μεσογείου, δεν είναι καινούργια. Η μή επίτευξη, του στόχου αυτού αποτελεί, ίσως το μεγαλύτερο γεωπολιτικό και στρατηγικό πρόβλημα της Τουρκίας αναφορικά με τα υπόλοιπα μεγαλεπήβολα σχέδια σε σχέση με την Μεσόγειο αλλά και τις χώρες της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. Ο Πρόεδρος Ερντογάν θα προσπαθήσει να υλοποιήσει τα σχέδια του, με οποιοδήποτε τρόπο. Έχει ανάγκη για μόνιμη διέξοδο προς τη Μεσόγειο, χωρίς έλεγχο. Επιπλέον, το γεγονός πως κατέχει ποσοστό παρουσίας δια της κατεχόμενης Κύπρου, τον κάνει να πιστέψει πως μπορεί να χειριστεί την όποια κατοχή, για όποιον σκοπό και σε όποια περιοχή. Χειρότερα, πιστεύει ότι πρέπει να το κάνει.
Οι στρατηγικές συμμαχίες που σταδιακά διαμορφώνονται τον φοβίζουν. Ωστόσο, δεν τον εξοργίζουν. Του δίνουν αντιθέτως, ένα λόγο παραπάνω να συνεχίσει την επιθετική και σε στιγμές εξτρεμιστική ρητορική του και να απαντήσει με δικές του συμμαχικές πολιτικές προοπτικές. Το γεγονός πως δέχτηκε να υποδεχτεί ωστόσο, τρομοκρατική ομάδα στο Προεδρικό στην Άγκυρα προσφάτως, δεν είναι καλό σημάδι. Αλλά ωστόσο είναι σημάδι έμμεσης υβριδικής απειλής που συντελείται μέσω των ελεγχόμενων μέσων ενημέρωσης της Τουρκίας προς το κόσμο. Το γεγονός ότι προτρέπει με διαφόρους τρόπους για εθνικιστικές συγκεντρώσεις, «καμπάνες» παραγωγής τουρκικής σαπουνόπερας, δεν βοηθά ούτε σε ένα μελλοντικό διάλογο, άλλα ούτε στην εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρώπης. Ακόμα περισσότερο, καθώς απομακρύνεται σταθερά από τις αξίες της Ευρώπης, που ούτως ή άλλως δεν συμβαδίζουν με την παρούσα πολιτική ρητορική. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου, πως η Τουρκία έχει ακόμα να παραδώσει πίσω στην Κυπριακή Δημοκρατία την παρανόμως κατεχόμενη γη, αν θέλει να έχει μέλλον εντός της Ένωσης.
Οι παρούσες στρατιωτικές, διπλωματικές και πολιτικές κινήσεις όπως προανέφερα δεν είναι καινούργιες. Είναι στρατηγικού περιεχομένου αλλά είναι «ατημέλητες». Στην παρούσα χρονική στιγμή, ο Τούρκος πρόεδρος επιδιώκει να έχει μια συνολικά συνεχιζόμενη και κλιμακούμενα ανοδικά, υβριδική, στρατιωτική, πολιτική και επικοινωνιακή ευκαιρία να αποκηρύξει παλαιές νομικές συνθήκες και να τις προσβάλλει νομικά. Ας μην ξεχνάμε ως παράδειγμα, πως η συνθήκη της Λωζάννης λήγει το 2023 (στην συμπλήρωση των 100 χρόνων) και όπως αναμένεται θα την προσβάλει νομικά η Τουρκία. Η προσβολή των συνθηκών θα είναι μια συνεχιζόμενη πολιτική του Τούρκου Προέδρου. Αυτό συνεπάγεται πρακτικά πως θα υπάρξει πλέον μια συνεχής προσπάθεια για αλλαγή του περιφερειακού ισοζυγίου δυνάμεων. Εξίσου, δεν θα πρέπει κανείς να αναμένει πως η Τουρκία θα συμφωνήσει στο εγγύς μέλλον με μια πιθανή αναγνώριση και υπογραφή της διεθνούς Συνθήκης των Θαλασσών, που κανονικά χρειάζεται ώστε να υπάρξει ουσιαστική συζήτηση οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Ελλάδα και ίσως αργότερα και με την Κύπρο. Με την προϋπόθεση ωστόσο ξανά, πως θα γίνει πρώτα αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και επιστροφή των κατεχομένων εδαφών στην Δημοκρατία.
Η Τουρκική εξωτερική πολιτική ξεδιπλώνεται πολλές δεκαετίες τώρα. Και επιδίωξη είναι να επιβεβαιώνεται μια «αναγκαία» Τουρκική παρουσία. Και αυτό παρατηρείται σε πολλές περιοχές της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που μας κάνει να αναφερόμαστε σε ένα νέο-Οθωμανικό καθεστώς.
Τα γεγονότα αυτά δεν θα έπρεπε έτσι να μας ξαφνιάζουν υπό πολλές έννοιες. Υπάρχει ουσιαστική ωστόσο ανάγκη μόνιμης πολιτικής και στρατιωτικής αναβάθμισης. Μια αναβάθμιση που επιτυγχάνεται δια μέσου της διαμόρφωσης του στρατηγικού βάθους.
Σε προηγούμενο άρθρο μίλησα για την ανάγκη ενός «Ελληνικού Στρατηγικού Βάθους». Το βάθος αυτό πρέπει να διαμορφωθεί και στην Κύπρο. Το χρειάζεται η Δημοκρατία. Το χρειαζόμαστε ώστε να στρατηγίσουμε το μέλλον της χώρας σε επίπεδο εθνικής ασφάλειας, άμυνας και εξωτερικών υποθέσεων. Για να γίνει κάτι τέτοιο, χρειαζόμαστε να διαμορφώσουμε το παρόν και το μέλλον σε τεχνικό, πολιτικό, διπλωματικό, επικοινωνιακό, οικονομικό, κοινωνικό και το στρατιωτικό επίπεδο. Επειδή ζούμε απλά σε ένα υβριδικό και πολλαπλά συνδυαστικό περιβάλλον, πρέπει να κοιτάξουμε τα γεγονότα, τις προκλήσεις, παρούσες και μελλοντικές με ένα τρόπο ολιστικό αλλά και πρακτικά επιχειρησιακό. Πρέπει το στρατηγικό βάθος της Κύπρου να ορίσει το μέλλον. Να εμπεριέχει την ανάγκη για τεχνολογική παραγωγή και μεταφορά τεχνογνωσίας, στρατιωτικής και πολιτικής, αλλά εξίσου διαμόρφωσης μελλοντικών επιχειρησιακών και στρατηγικών εξελίξεων.
Στην παρούσα στιγμή, δίνεται ευκαιρία στην Κυπριακή Δημοκρατία με την έμπρακτη συνεργασία των Ευρωπαϊκών και διατλαντικών δυνάμεων, η Κύπρος να οριοθετήσει πολιτική συμμετοχής σε διεθνείς επιχειρήσεις. Πρέπει εξίσου να συνδράμει στην γειτονική και περιφερειακή πολιτική. Να έχει μια συνεχιζόμενη και κλιμακούμενη εμπλοκή σε πολλαπλά πολιτικά, διπλωματικά και στρατιωτικά επίπεδα, εκεί που τα συμφέροντα και της Κύπρου και της Ελλάδας πρέπει να οριστούν αλλά και να διαμορφωθούν.
Πρέπει να γίνει εν΄ τέλει κατανοητό πως όλα είναι θέμα δύναμης αλλά και δυναμικής ευκαιριών. Και όσο να φαντάζει αυτό δύσκολο κάποια γεγονότα τρέχουν υπέρ της Κύπρου και της Ελλάδας. Καθώς το γεωστρατηγικό και οικονομικό περιβάλλον γέρνει προς χώρες σταθερότητας και αξιών που μόνο οι Ευρω-Ατλαντικοί θεσμοί μπορούν να δώσουν. Είναι ο καιρός να αποδώσουμε αποτελέσματα στις ευκαιρίες που διαμορφώνονται. Γιατί απλά μπορούμε, ξέρουμε και θέλουμε. Η διαμόρφωση των συμμαχιών είναι μόνο η αρχή. Και θέλει μια συνεχιζόμενη και αυξανόμενη πολιτική βούληση και πολιτική και επιχειρησιακή πρακτική.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο philenews.com
